Θυμάσαι Αναγνώστη μου τις πολύτομες και βαριές εγκυκλοπαίδειες, που έπιαναν σχεδόν όλα τα ράφια στη βιβλιοθήκη, και σε κούραζαν στο ξεσκόνισμα;;; Ήμουν παιδί του δημοτικού τότε… Αγαπούσα πολύ τις εγκυκλοπαίδειες και τα βιβλία! Το πιο ξεκούραστο μέρος ήταν η βιβλιοθήκη του σχολείου μου. Θυμάμαι πόσο μου άρεσε το άρωμα του χαρτιού από τις εγκυκλοπαίδειες… Δεν είχα βιβλιοθήκη στο σπίτι (πέρα από μία πολύ παλιά της μητέρας μου, που μια φορά μόνο μου φάνηκε χρήσιμη) και έτσι είχα το εξής όνειρο: Όταν παντρευτώ και αποκτήσω δικό μου σπίτι, ένα δωμάτιο να περιλάμβανε μόνο ράφια με δεκάδες βιβλία και όλες τις σύγχρονες εκδόσεις εγκυκλοπαιδειών…
Τα χρόνια πέρασαν κι ενηλικιώθηκα… Εγκυκλοπαίδειες, πλέον, με αυτή την μορφή δεν υπάρχουν. Μερικά γραμμάρια πεπλατυσμένου πλαστικού αντικαθιστούν μερικές δεκάδες κιλά χαρτιού. Η κοπιώδης αναζήτηση ενός λήμματος, μέσα στις χιλιάδες σελίδες ενός εγκυκλοπαιδικού λεξικού, γίνεται εντός δεκάτων του δευτερολέπτου από τη γραμμή «αναζήτηση» μιας ηλεκτρονικής εγκυκλοπαίδειας! Τα λήμματα, συνήθως, συνοδεύονται από εικαστικό υλικό, animations ή video, καθιστώντας τη μελέτη ιδιαίτερα διαδραστική και ευχάριστη. Φαίνεται πως σήμερα τα πράγματα είναι πολύ καλύτερα για τα νέα παιδιά, αρκεί να έχουν τα μάτια τους ανοιχτά. Η γνώση έρχεται μόνη της μπροστά τους, φτάνει να ξέρουν να την υποδεχτούν, να την απολαύσουν, να την αξιοποιήσουν.
Ανάμεσα σε αρκετές άλλες ηλεκτρονικές εγκυκλοπαίδειες είναι και η Βικιπαίδεια, που δημιουργήθηκε από εθελοντές, το 2001. Η Βικιπαίδεια βασίζει τη λειτουργία της στο λογισμικό wiki (απ’ όπου παίρνει και το μισό της όνομα). Το σύνθημα της Βικιπαίδειας είναι ότι αποτελεί μια «ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια που ο καθένας μπορεί να επιμεληθεί». Πέρα από το ότι αποτελεί πολύτιμη πηγή πληροφοριών (που συνεχώς ανανεώνονται), μπορεί να αξιοποιηθεί και στην εκπαιδευτική διαδικασία με πολλούς τρόπους, και σίγουρα αποτελεί έναν χώρο όπου μπορεί να γίνει από κοινού επεξεργασία πληροφοριών μεταξύ των μαθητών και του δασκάλου. Σε επόμενο άρθρο μου θα σου δείξω πως έγινα μέλος στη Βικιπαίδεια καθώς και την συνεισφορά μου.